Ups en downs

De ongelooflijke veerkracht van de Afrikaanse natuur heeft het wat teleurstellende verhaal uit de vorige blog toch nog een positieve wending gegeven. De zaailingen op de rekken die door het gebrek aan water geven behoorlijk te lijden hadden zijn er voor een flink deel weer aardig bovenop gekomen. Hoewel al het blad eraf gevallen was en ze er behoorlijk beroerd uitzagen, zijn we blijven water geven en wonder boven wonder zijn de meest boompjes weer gaan uitlopen en is niet meer dan 10-20% verloren gegaan. Ik moet zeggen dat dat beter is dan ik had durven hopen.

Het regent hier nu dagelijks en het onregelmatige regenpatroon, dat ons uitdroog probleem veroorzaakte, lijkt voorbij. Die onverwachte droge perioden hebben ook de distributie van onze boompjes vertraagd. De gevangenissen waar we de zaailingen heen sturen kunnen alleen maar planten als het genoeg regent en dat uitplanten neemt ook wel wat tijd. Als het niet regent kunnen de zaailingen beter verzorgd worden op onze kwekerij, waar water en ervaren mankracht genoeg is. We hebben dus een pauze in het vervoer ingelast toen ongeveer de helft van alle boompjes geleverd was. We hopen snel de rest te kunnen afleveren nu het weer genoeg regent.

Nog een andere ontwikkeling is het melden waard; één van de gevangenissen waar we boompjes afleverden vroeg om wat fruitbomen. Fruit is een heel goede en welkome aanvulling op het gevangenisdieet. Het was mij niet gelukt om bij het opzetten van het kwekerijtje goede zaden van vruchtbomen te krijgen. Je kunt avocado, limoen, guave, papaja, mango en verschillende lokale vruchten goed zaaien. De lokale vruchten, Masao (Ziziphus mauritiana) en Masuku (Uapaca kiriana) had ik op de markt gekocht en de zaden netjes uitgezaaid dat ging goed. 

Masao

Masuku

Masuku

Ik hoorde ook dat je bij de Botanische tuin in Zomba zaailingen van limoen, guave en geënte mango’s kon kopen. Van een ‘small grant’ van VSO en een andere gift heb ik daar van alle beschikbare soorten 50 boompjes gekocht. Daar wordt een kleine boomgaard bij een gevangenis in de buurt aangeplant. Van iedere soort heb ik 10 exemplaren achtergehouden om te kunnen planten bij de school in de gevangenis, Zomba Central Prison. De coördinator had mij al eens om wat vruchtbomen gevraagd en nu was er in de les van groep 7 het woord ‘boomgaard’ ter sprake gekomen. Een mooie aanleiding om de gevangenen uit groep 7 te laten helpen bij het planten van de vruchtboompjes. Leuk om te ervaren hoe gemotiveerd de gevangenen zijn. De plantgaten werden perfect en met wat compost ben ik er zeker van dat de fruitoogst niet lang op zich zal laten wachten. Het werk werd afgesloten met het onvermijdelijke staatsieportret.

Langs de weg naar het hoofdkwartier van de MPS en langs de buitengrens planten we nu ook boompjes. Drie meter uit elkaar en over een aantal kilometers, dus dat gaat ook over een respectabel aantal.

Vervolg

Bij ons gesprek in Lilongwe met VSO, op de terugweg uit Tanzania, bleek dat er nog steeds geen duidelijkheid is òf er geld komt voor een volunteer met tuinbouw achtergrond in het gevangenis project. Er is wel een rekruteringsprocedure gestart voor een volunteer om de gezondheidscomponent te begeleiden. Die zou in mei kunnen beginnen. Op een andere plek binnen VSO Malawi was een probleem ontstaan in een koffie project in Ntcheu (130 km ten noorden van Zomba) door het voortijdige vertrek van een volunteer. We hebben besloten dat ik probeer dat project, dat loopt tot juni, tot een goed einde te brengen en tegelijkertijd mijn contacten in de Malawi Prisons Service te onderhouden tot de nieuwe volunteer hier is. We blijven wonen in Zomba.

Bij terugkomst had ik nog wel een teleurstelling te verwerken. Eén van de soorten zaailingen (Faidherbia ablida) heeft een droogte periode niet overleefd. Vijftien honderd van de 33.000 zaailingen hebben waarschijnlijk het loodje gelegd. Het is natuurlijk verleidelijk om te denken: “Zie je, ik kan nog niet eens een week weg en dan gaat het al mis.” Maar we hebben met alle betrokkenen bedacht dat het constructiever is dit als voorbeeld te nemen en eruit te leren hoe dit voortaan voorkomen zou kunnen worden. We denken dat het een vervelende samenloop van omstandigheden is geweest die tot dit incident heeft geleid:

•  Een onverwachte droogte periode in de tijd dat het had moeten regenen.
• We waren niet voorbereid op het feit dat rond de feestdagen de gevangenen voor een periode van 2 weken niet op het land mochten werken.
• Mijn afwezigheid van een week precies in deze periode, liet een onduidelijke situatie ontstaan.
• In de militaire structuur en de Malawische cultuur is het heel moeilijk om tegen een opdracht van een meerdere in te gaan. Door communicatie fouten zijn niet de juiste personen op tijd van de noodsituatie op de hoogte gesteld.
• Vooral de zaailingen die op rekken staan zijn zeer gevoelig voor droogte.

Nou, we hopen dat uit de situatie een en ander is geleerd. Iedereen is wel flink geschrokken geloof ik en men lijkt bereid zijn best te doen dit soort problemen in de toekomst te voorkomen.

Prettige Feestdagen

Bij 30° C is het altijd een beetje moeilijk om in kerstsfeer te komen. De kunstkerstbomen en de met ballonnen versierde takken in de bars en restaurants helpen daar niet echt bij, maar gelukkig heb ik geen spuitsneeuw op de ramen gezien, dat geeft helemaal zo’n vervreemdend gevoel.
Felice is 22 december aangekomen en na een tocht met hindernissen veilig in Zomba aangekomen. We wilden de vrije dagen rond kerst gebruiken om wat meer van Malawi te zien. Via Phalombe reden we in Zuid Malawi naar Mulanje, een prachtig berg gebied met gelegenheid voor  uitgebreide bergwandelingen. We begonnen aan een tochtje door de prachtige theeplantages maar als snel werd het ons te steil en keerden we op onze schreden terug.

Ons kerstmaal in Mulanje bestond uit kip en nsima. De volgende dag verder richting het westen naar Chikwawa. Onderweg  in een oud plantershuis op een theeplantage bij Thyolo dronken we lekkere koffie met een groot stuk cake. Om het restaurant te bereiken moet je kilometers over de plantage en wordt er bij de toegangspoort eerst even gebeld of ze in het restaurant wel berekend zijn op twee Nederlandse koffiedrinkers. Het huis lag in een prachtige tuin, wel een beetje verwaarloosd, maar met prachtige planten waaronder een Aristolochia met gigantische bloemen.

In Chikwawa sliepen we in een luxe en veel te dure lodge maar we hadden een prachtige “game drive” in het Majete wildpark en zagen olifanten, nijlpaarden, een krokodil en veel antilopen en bushbucks.

Terug in Zomba begon de voorbereiding voor onze “ factfinding mission” naar Tanzania.  Afgelopen mei, in Nederland, hadden we een gesprek in Zeist over de mogelijkheid voor een plaatsing op een missie in Kilangala, in de buurt van Sumbawanga. Er werd toen voorgesteld om daar zelf te gaan kijken en dat leek een prima idee. We vertrokken 29 december met een gehuurde auto naar het noorden. Een prachtige tocht van 1350 km in 3 dagen langs Lake Malawi en door het zuiden van Tanzania. Oudejaarsavond sliepen we in Tunduma aan de Tanzaniaans-Zambiaanse grens en hoorden om 12 uur alleen wat gezang en autogetoeter. Geen vuurwerk gezien. De laatste 300 km was een prachtige, door het Amerikaanse volk betaalde,  nieuw aangelegde weg, zoveel beter dan we verwachtten dat we een dag eerder in Kilangala waren dan gepland.

De ontvangst op de missie was zeer hartelijk en we werden ondergebracht in een leuk klein huisje dat al vaker door Nederlanders was gebruikt en dat was aan de inrichting te merken. De volgende dag kregen we een uitgebreide rondleiding over de missie en zagen de kinderopvang, het ziekenhuisje en natuurlijk de landbouwgronden.

De missie heeft een groot gebied voor landbouw ter beschikking en het is de bedoeling dat de opbrengsten uit de landbouw de uitgaven van de missie gaan dekken. Ondanks verwoede pogingen is dat nog niet gelukt. Om dat wel te realiseren zal heel wat creativiteit, hard werken en doorzettingsvermogen nodig zijn. Op het eerste gezicht lijkt het allemaal heel idyllisch. Een prachtig landschap, een leuk klein huisje, vriendelijke mensen, maar er zijn toch wel wat factoren waar je goed over moet nadenken voor je besluit hier aan te beginnen. Er is nog geen stroom, al is alles er wel klaar voor, zelfs de lampen hangen al in de huizen, maar de aansluiting op het net laat op zich wachten. Er is niet of nauwelijks internet en de telefoon verbinding laat ook wel wat te wensen over. Voor boodschappen en internet ben je afhankelijk van het 35 km verderop liggende Sumbawanga. Een eigen auto wordt dan bijna onontbeerlijk.

Op de terugweg zijn we via de hoofdstad van Malawi, Lilongwe, gereden en op het VSO kantoor hopen we wat duidelijkheid te krijgen over hoe VSO mijn opvolging kan regelen. We hopen daar snel meer over te weten. Er spelen nu nog zoveel dingen en veel is nog onduidelijk zodat we zelf nog geen beslissing kunnen nemen.